Future floor wax
Vloerlak als een alternatief voor spanlak
Door Ondrej Mitas en Wout Moerman
9 April, 2006
Dit artikel heb ik oorspronkelijk geschreven voor de
Small Flying Arts website,
samen met mijn Tsjechisch/Amerikaanse vriend Ondrej ("Andy") Mitas.
Wout: Toen ik na vele jaren opnieuw begon met het bouwen van vrije vlucht modellen van balsa en spanpapier was mijn werkplek
de huiskamer.
Omdat de luchtjes van de traditionele spanlak nogal vervelend zijn in de huiskamer ben ik gaan zoeken naar een goed alternatief.
Op het internet vond ik Future Floor Finish, wat in Nederland word verkocht als Pledge Parket Plus. Hierover zijn veel artikelen
te vinden hoe dit gebruikt kan worden in plastic modelbouw, maar ik ben dit gaan toepassen op spanpapier.
Ondrej: Ik ben voortdurend op zoek naar middelen waarmee ik goede modellen kan bouwen zonder de hoofdpijn die ik krijg van
spanlak en balsalijm. Om spanpapier te lakken wilde ik iets dat met de kwast is aan te brengen, en oplosbaar en verdunbaar is met water.
Daarbij moet het te gebruiken zijn voor modellen die door spanpapier hun stijfheid krijgen, zoals Dime Scale schaalmodellen.
Wat is Parket Plus?
Pledge Parket Plus is een wateroplosbare acryllak die opdroogt in een transparante waterbestendige flexibele laag. Omdat het een beetje ammoniak bevat is het niet geheel geurloos, maar de geur is minder vervelend dan die van spanlak. Kwasten kunnen worden schoongemaakt met water. Opgedroogde Parket Plus kan worden verwijderd met ammonia. Meer informatie is te vinden op: http://www.swannysmodels.com/TheCompleteFuture.html
In dit artikel tonen we verschillende technieken om Parket Plus te gebruiken:
-
droog bespannen
- nat bespannen
-
pre-shrinking en pre-doping
-
tissue over tissue
-
tissue over foam
Droog bespannen
Het balsa frame word ingesmeerd met verdunde witte houtlijm. Ook behangerslijm is hiervoor te gebruiken. Een stuk spanpapier wordt op het frame gelegd en voorzichtig strakgetrokken. Overstekende delen van het spanpapier worden verwijderd nadat de lijm is gedroogd. Het spanpapier wordt bestreken met Parket Plus. Dit bevat voldoende water om het papier licht te laten spannen. Als de bespanning erg losjes is kan eerst puur water worden gebruikt voordat met Parket Plus wordt afgewerkt. Meestal is dit niet nodig.
Nat bespannen
Wanneer het spanpapier over complexe vormen moet worden gespannen is het beter om nat te bespannen. In de foto is gebruik gemaakt van groen Esaki dat van te voren is bespoten met een spuitbusje Tamiya lak. Het gespoten spanpapier kan gebruikt worden als normaal spanpapier. Wanneer hierover spanlak wordt gebruikt gaat de lak oplossen, maar met gebruik van Parket Plus gaat dit zonder problemen.
- smeer het frame in met witte houtlijm,
- smeer de achterkant van het spanpapier in met Parket Plus
(als het papier niet van te voren was gespoten had dit ook aan de voorkant
kunnen gebeuren),
- plaats het natte spanpier op het frame en probeer dit glad te trekken,
- de resterende rimpels verdwijnen wanneer het spanpapier droogt.
 |
 |
 |
| Insmeren | Nat aangebracht, gladder dan dit lukt niet | Na het drogen: perfect! |
Gedroogd spanpapier
Ondrej bespant al zijn modellen nat, met uitzondering van de meest fragiele constructies (indoormodellen en staartvlakken). Zijn methode verschilt enigszins van die van mij. Hij knipt elk stuk spanpapier in de vorm die nodig is en doopt dit in water. Wanneer dit droogt kwast hij het frame in met Parket Plus. Hij plaatst het vochtige spanpapier op het frame en trekt het strak. Bij een vleugel zorgt hij voor ondersteuning zodat de constructie niet krom trekt tijdens het drogen.
Pre-shrinking en pre-doping
Lichte indoormodellen hoeven niet gelakt te worden omdat de extra sterkte of waterwerendheid van de lak niet nodig is. Het spanpapier moet echter worden voorgekrompen zodat de constructie niet kromtrekt door wisselende luchtvochtigheid. Aan de andere kant moeten staartvlakken voor modellen die buiten worden gebruikt wel worden gelakt. Ik zal Ondrej's methode beschrijven om het spanpapier vooraf te spannen en pas daarna aan te brengen op het model. Hiermee is een mooie strakke afwerking te krijgen zonder kromtrekken. Hij gebruikt hierbij een vleesverpakking als frame. Hij kwast onverdunde Parket Plus op de rand en bekleedt de bovenkant van de verpakking met droog spanpapier. Nadat de Parket Plus op de rand is gedroogd kan het spanpapier worden beneveld met water om te spannen. Wanneer het droog is kan het spanpapier worden losgetrokken of gesneden om hierna een model te bekleden.
 |
 |
 |
| Rand insmeren met lak | Droog papier eroverheen leggen | Na het drogen met lak bestrijken |
Voor staartvlakken voor outdoor modellen en andere toepassingen waar weinig spanning en sterkte nodig is gebruikt
hij dezelfde methode,
maar kwast hij 50% verdunde Parket Plus op het spanpapier in plaats van het te benevelen met water.
Het zal spannen wanneer het droogt.
De sleutel tot het strak bespannen met dit voorgelakte spanpapier is dat het na het lossnijden van het frame direct op het model moet worden aangebracht.
Het behoud zijn gladde afwerking, maar zal slechts heel weinig krimpen.
Ondrej's Nickel Scale (25 cm spanwijdte) RWD-5 vliegt met voorgelakt spanpapier op vleugels en staartvlakken.
Tissue over tissue
Om decoraties (en markeringen) van spanpapier aan te brengen op spanpapier kunnen deze in droge toestand op de juiste plaats worden gelegd. Vervolgens wordt Parket Plus over de decoratie aangebracht. De lak wordt direct door beide lagen spanpapier opgenomen waardoor de decoratie aan de ondergrond zal hechten. In de tussentijd is er enige tijd om, indien nodig, de decoratie nog iets te verschuiven.
Tissue over schuimplastic
Parketplus is volledig onschadelijk voor schuimplastics. In de foto is zwart spanpapier met Parket Plus aangebracht over het zwarte schuimplastic en doorzichtige plastic. Probeer dit niet met spanlak!
Voor- en nadelen
Wanneer gebruik ik Parket Plus:
- standaard bespanningen
- spanpapier over schuimplastic
- als deklaag over decals of transfers
- als deklaag over eerder aangebrachte verf lagen, die meestal door spanlak zullen worden aangetast.
- wanneer de geur van spanlak niet wordt getolereerd
Wanneer gebruik ik spanlak:
- spanpapier over Mylar, omdat spanlak een betere hechting geeft op mylar
- als deklaag over spanpapier dat is voorbedrukt met inkjet printer, omdat de inkt meestal door water zal uitlopen maar niet door spanlak
De DoodleBug op de foto is droog bespannen en gelakt met Parket Plus. De romp is afgewerkt met acrylverf en Parket Plus.
