Douglas XB-42 "Mixmaster"
Dit model is gebouwd tijdens een Cookup van Small Flying Arts. Hierbij bouwen een aantal bouwers gelijktijdig aan modellen die vallen onder een bepaald thema. Deze Cookup was gewijd aan de modellen die Herbert Weiss tussen 1938 en 1947 heeft ontworpen, de zogenaamde minute models. Dit waren relatief eenvoudige schaalmodellen van vliegtuigen die op dat moment zeer modern waren. Zo modern dat er vaak ook vrijwel geen documentatie van te krijgen was, waardoor Herbert Weiss vaak moest ontwerpen aan de hand van een paar kleine fotootjes.
Mijn keus viel op de Douglas XB-42 "Mixmaster", een bommenwerper die in 1943 was ontwikkeld, maar die nooit in productie
is gegaan. Dit zeer futuristische ontwerp had in de staart twee contra-roterende
propellers die elk door een eigen motor werd aangedreven.
De driekoppige bemanning (piloot, copiloot en navigator/bommenrichter) had elk zijn eigen cockpit.
Aanpassingen
Ik begon het project met het bestuderen van de bouwtekening, waarbij ik een aantal zaken ontdekte die ik wilde veranderen. Ik denk dat dit model is ontworpen als displaymodel, en niet als vliegend schaalmodel. Ik geloof ook niet dat wanneer de bouwtekening aangehouden wordt dit een vliegend model kan opleveren.
- De vleugelligger loopt dwars door de romp, waardoor de rubbermotor gehinderd zou worden. Ik koos om de vleugels tegen de zijkant van de romp te lijmen.
- De juiste plaats van het stabilo was niet op de bouwtekening zichtbaar.
Op grond van foto's besloot ik dit op de bovenste langsligger te plaatsen.
- De staartvlakken waren in het ontwerp van dun balsaplaat gemaakt. Omdat een model met een staartschroef meestal staartlastig is koos ik om de staartvlakken op te bouwen uit balsa liggers met spanpapier.
- De neus kan worden verstevigd door deze volledig met balsa te beplanken. De neus moet toch zwaarder gemaakt worden om de balans goed te krijgen.
- De vleugels blijken korter te zijn dan volgens de schaaldocumentatie zou kloppen. Nu weet ik dat de Minute Models niet erg schaalgetrouw zijn en ik besloot om de vleugels aan elke zijde 3 cm langer te maken. Dit is meer op schaal en het verbetert de vliegeigenschappen!
- Het vleugelprofiel is semi-symmetrisch, wat lastig bouwt en wat voor dit soort kleine modellen geen voordeel oplevert. Ik besloot de vleugel met een vlakke onderkant te bouwen, wat een stuk eenvoudiger bouwt.
- Er was geen instelhoekverschil tussen de vleugel en het stabilo. Ik koos ervoor om de vleugel op 0 graden en het staartvlak op -3 graden in te stellen, een instelling waar ik meestal goede resultaten mee bereik.
De bouw
Ik bouw eerst de romp. De kiel werd vastgezet op de bouwplank, de spanten werden hierop vastgelijmd met UHU Hart. Om de romp recht te houden tijdens de constructie lijmde ik met witte houtlijm (niet watervast) een ladderframe op de kiel.
Nadat alle langsliggers zijn bevestigd kan de romp van de bouwplank worden gehaald en kan de andere zijde van de romp worden gebouwd. Het resultaat is een mooie rechte romp.
Het verwijderen van het ladderframe gebeurt door het model in water te dompelen.
De witte houtlijm lost op terwijl alle verbindingen met UHU Hart gespaard blijven.
 |
 |
 |
 |
Om het stabilo te monteren moest een deel van de kiel worden verwijderd. Omdat hierdoor de romp zijn stijfheid verliest bracht ik intern twee diagonale steunen aan. Hierdoor wordt gegarandeerd dat de invalshoek van het stabilo niet zal veranderen door het werken van de romp.
 |
 |
 |
 |
De propeller is gemaakt van balsa bladen op een cocktail prikker. Deze passen in een plastic lollystokje waardoor ik achteraf de spoed van de prop kan veranderen.
De prop is een spiegelbeeld van een gewone prop, waardoor ik mijn winder in de vertrouwde richting kan gebruiken. Zet je een gewone prop op een vliegtuig met duwschroef dan moet je de rubbermotor tegengesteld opwinden.
Als vrijloop is een stukje verenstaal gemonteerd wat van opzij een driehoekige vorm heeft. Het geheel wordt afgedekt met een spinner van schuimmateriaal.
Deze spinner moet zo licht mogelijk zijn om de balans van het model niet al te ongunstig te
beïnvloeden.
 |
 |
 |
Bespannen
Het model wordt bespannen met Esaki spanpapier. Om de staart licht te houden worden de staarvlakken en het achterste deel van de romp met condensatorpapier bespannen.
Het model wordt zilverkleurig gespoten met een spuitbus velgenlak.
Spanlak of andere afwerklagen zijn hierdoor overbodig. Als decals wordt gebruik gemaakt van transfers uit een plastic bouwdoos van een Catalina. Deze zijn de perfecte maat en stijl.
Met een laagje Pledge Parket Plus zijn deze beschermd.
Alle lijnen zijn getrokken met een watervaste fijnlijner van de Hema
De wielen zijn gesneden uit zwart depron, de velgen zijn uitgeprint met een printer en op het schuim gelijmd.
De rubberbevestiging in de neus is gemaakt van een stukje
3 mm messingbuis. Ondanks alle moeite om de staart licht te houden moest er nog een gram lood in de neus om het zwaartepunt op de berekende positie te krijgen, 40% van de koorde bij de vleugelaanzet.
 |
 |
 |
 |
Vliegen
De mixmaster vliegt op een lus van 2 mm rubber. Op dit moment gebruik ik een lus die vrijwel strak staat tussen de 2 bevestigingspunten,
maar later zal ik langere rubbermotor gebruiken. De huidige motor mag maximaal 1100 slagen hebben, maar ik beperk dit voorlopig tot 900.
De propellor heeft alleen een paar graden domping (downthrust), geen zijtrek (side thrust).
Om het draaimoment van de prop te compenseren heb ik op de rechtervleugel een trimvlakje aangebracht die deze vleugel omhoog houdt.
De 3 graden instelhoekverschil zijn blijkbaar nog niet voldoende want er moest nog 1,5 mm balsa onder de achterrand van het staartvlak
om het model goed te laten zweven. Van deze zweefvlucht moet je niet te veel voorstellen, het is een licht model met een grote prop en
die zweven over het algemeen niet erg best.
 |
 |
 |
 |
De vluchten tot nog toe zijn 30 seconde. Niet superlang, maar met een langere motor is misschien wel een minuut te halen. Voor zo'n klein en merkwaardig model is dat niet slecht, zeker niet omdat dit bij mijn weten het enige vliegende model is dat ooit van deze bouwtekening is gebouwd.
Weet iemand of er ergens ter wereld nog een model hiervan rondvliegt? Dan hoor ik dit graag!
