Om de prestaties van je vliegtuig te optimaliseren kun je
zelf een propeller snijden. Op deze pagina's staan bouwtekeningen van een aantal beproefde modellen. Twee zaken zijn hierbij van belang: de diameter en de spoed. Voor de diameter kan je uitgaan van ongeveer 1/3 van de spanwijdte. Bij moeilijke modellen (bijvoorbeeld
met weinig V-stelling of hoog gewicht) kan je de diameter beter wat kleiner nemen, bijvoorbeeld 1/4 van de spanwijdte.
De spoed bepaalt vooral het klimvermogen. Een
propeller met een lage spoed geeft een snelle klim, een propeller met een hoge spoed geeft een trage klim.
Ook voor modellen met veel weerstand, zoals dubbeldekkers, werkt een lage spoed
het best. Daarnaast bepaalt de spoed de duur van de motorloop: hoe hoger de spoed, hoe langer de motorloop. In beperkte ruimtes, zoals bij indoor vliegen wordt vaak een hoge spoed genomen.
Wat is nu een lage en wat een hoge spoed? Het makkelijkst is dat te zeggen door te kijken naar de relatieve spoed, dit is de verhouding tussen de diameter en de spoed P/D. Een P/D van 1 tot 1,2 is laag, 1,3 tot 1,4 is gemiddeld, 1,5 en meer is hoog.
Plastic
propellers voor rubber aandrijving hebben allemaal een lage spoed en zijn daarom
iets meer geschikt voor buiten dan voor binnen. Maar wat nog belangrijker is:
propellers voor elektromotoren en voor brandstofmotoren hebben een nog veel
lagere spoed. Deze zijn daarom verre van optimaal voor rubber aangedreven
modellen!
De bladbreedte heeft ook invloed op het geheel. Over het algemeen heeft een dun en smal blad een beter rendement dan een kort en breed blad. Voor wedstrijdmodellen (geen schaal) wordt vaak een bladbreedte van 8% a 9% van de diameter gebruikt. Voor schaalmodellen is dit vaak niet goed mogelijk, met name wanneer het model op zijn wielen moet kunnen starten en landen. Daarom wordt hierbij vaak een kortere
propeller gebruikt. Om toch voldoende bladoppervlak te hebben wordt dan de breedte van het blad vergroot tot zo'n 15% a 20% van de diameter.
Een aantal werktekeningen voor het zelf snijden van propellers vind u hieronder (klik op de titel). Er is een afzonderlijke pagina voor het maken van indoor propellers. Om een geschikte prop uit de tekeningen te kiezen is het vooral van belang om te letten op de P/D. De diameter is aan te passen door alle afmetingen met een zelfde factor te vergroten of te verkleinen, dit heeft geen invloed op de P/D.
lage spoed P/D van 1 tot 1,2 |
gemiddelde spoed P/D van 1,2 tot 1,4 |
hoge spoed P/D van 1,4 tot 2 |
Bron: tabel door John Barker
Heb je een bouwtekening waarop de afmetingen van een propellerblok staan en wil
je de spoed (pitch) weten, of de relatieve spoed (P/D)? Gebruik dan onderstaande formules:
Spoed op een willekeurige plaats op de
propeller, meet hiervoor de dikte en de breedte van het prop-block op de gewenste plaats:
Pitch = (3,14 x diameter x dikte)/breedte
Relatieve spoed
(P/D) aan de punt van de
propeller:
P/D = (3,14 x tip-dikte)/tip-breedte
Er zijn nog meer handige tips over propellers te vinden op:
Het Wooden Propeller Forum (Ja, het bestaat echt!)
How to carve a balsa
prop (SFA)
The Idiot's Guide to Prop Carving v2.02
Don Ross (1953)
Matt Keveney, prop carving tutorial
Indoor rubber propellers for scale and sport models
Een handige calculator om een propellerblok te ontwerpen is Carvesoft